Stolpersteine, de kleine gedenkmonumentjes in het trottoir ter herinnering aan de slachtoffers van het Naziregime krijgen rond 5 mei altijd wat meer aandacht dan in de rest van het jaar. Zo hebben de jongerenafdeling van Groen Links (Dwars) en de fractie van de Christen Unie aangegeven om op 3 mei een deel van de gelegde stolpersteine in de stad Groningen te gaan schoonmaken.
In Ten Boer zijn op initiatief van de Cultuur-Historische Vereniging Ten Boer op 28 april drie stenen onthuld voor Mozes Meijer (62 jaar) zijn vrouw Johanna Meijer de Levi (64 jaar) en de halfzus van Mozes, Aaltje Meijer (47 jaar). Zij werden alle drie in 1943 te Sobibor vermoord. Bij de onthulling hielden leden van de vereniging en de wethouder Inge Jongman indringende toespraken.
Hans Vijlbrief schreef voorafgaande aan de kabinetsreactie Groningen een brief aan alle Groningers.
Beste mensen in Groningen en Noord-Drenthe,
Jullie hebben altijd gelijk gehad. Met die woorden reageerde ik op de conclusies van het rapport van de enquêtecommissie. Het zijn harde conclusies. Jullie belangen zijn structureel genegeerd bij de gaswinning in Groningen.
Het kabinet wil de fouten die zijn gemaakt herstellen. Dit is onze laatste kans om het beter te doen. Om recht te doen aan jullie verdriet en pijn. Het beleid moet menselijker, de uitvoering milder. Het kabinet neemt daarom een flink aantal maatregelen voor erkenning, herstel en perspectief.
We presenteren onze reactie op het rapport van de enquêtecommissie in Groningen, voor de mensen die resultaat moeten zien. Alle 50 maatregelen die we gaan nemen staan later vandaag op rijksoverheid.nl/gaswinninggroningen.
Ik wil iedereen bedanken die tijd heeft gemaakt om met ons te spreken, mee te denken en te helpen bij de totstandkoming van deze reactie. We hebben geprobeerd zo goed mogelijk te luisteren.
We zullen als kabinet de fouten herstellen en het vertrouwen proberen terug te winnen. We moeten investeren in de kracht van de regio en haar mensen, zodat iedereen kan meedoen en meeprofiteren. Dat is niet van de een op de andere dag geregeld. We hebben nog een lange weg te gaan. Of we daarbij op de goede weg zijn, daarover blijf ik graag met u in gesprek. Want daar heb ik jullie voor nodig.
Namens het kabinet,
Hans Vijlbrief
Staatssecretaris Mijnbouw
Minister-president Mark Rutte en staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) presenteerden vandaag in Garmerwolde een uitgebreid pakket aan maatregelen om de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie in Groningen milder, makkelijker en menselijker te maken. Daarnaast investeert het kabinet 30 jaar lang 250 miljoen euro per jaar voor de verduurzaming, leefbaarheid en het economisch perspectief van Groningen en Noord-Drenthe.
Er komt daarnaast zo lang als nodig is voldoende geld om ervoor te zorgen dat alle schade wordt vergoed en dat iedereen een veilig huis heeft. Verder wil het kabinet Groningen en de komende generatie meer perspectief bieden.
Beckerman (SP): Rutte begrijpt nog altijd niet wat hij heeft aangericht
De reactie van het kabinet op het rapport van de parlementaire enquêtecommissie Groningen schiet volgens SP-Kamerlid Sandra Beckerman tekort. Het oordeel van de parlementaire enquêtecommissie Groningen was hard over het handelen van de opeenvolgende kabinetten Rutte. Na lang wachten kwam het kabinet vandaag eindelijk met haar reactie op het rapport.
Beckerman: ‘Groningen is voorgelogen en Groningers zijn en worden door de staat de vernieling in geholpen. Opnieuw blijven juist de zwaarst gedupeerden vastzitten in een bureaucratisch systeem. De bedragen die worden uitgetrokken om Groningen te compenseren zijn zeer schraal. Bovendien wordt de gaswinning mogelijk met nog een jaar verlengd. Veel gedupeerden blijven nog jaren in onzekerheid. De staat heeft zo’n 400 miljard verdiend aan de gaswinning. Wij kregen de ellende. 7,5 miljard euro voor sociaal herstel is een belediging voor de Groningers en geen begin van een oplossing.’
Staatssecretaris Vijlbrief:
“Kinderen en jongeren hebben niet de jeugd gekregen die zij verdienen. Omdat de overheid hun ouders niet heeft geholpen. Daarmee zijn meerdere generaties in het aardbevingsgebied ernstig tekort gedaan en hebben zij het vertrouwen in de overheid verloren. Wij kunnen hen geen tien jaar van hun leven teruggeven. Maar we kunnen wel deze laatste kans benutten om het beter te doen.”
50 maatregelen Het kabinet neemt de aanbevelingen van de parlementaire enquête commissie over, en heeft deze uitgewerkt in 50 concrete maatregelen. Het kabinet legt wettelijk vast dat het jaarlijks verantwoording aflegt over de voortgang. Dit gebeurt in een Staat van Groningen. Ook komt er ieder half jaar een gesprek in Groningen over de voortgang en benodigde acties.
Betere schade-afhandeling De maatregelen gaan over verschillende onderdelen, zoals de afhandeling van schade. Enkele van deze maatregelen om de schade-afhandeling milder, makkelijker en menselijker te maken zijn:
Het gebied waar bewoners niet hoeven aan te tonen dat aardbevingsschade door gaswinning komt, wordt vergroot. Ook wordt wettelijk vastgelegd dat dit gebied wel groter, en niet kleiner gemaakt kan worden.
Onderzoeken naar de schadeoorzaak bij schades lager dan € 40.000 stoppen.
Het IMG, de organisatie die schade afhandelt, krijgt geld om knelpunten op te lossen. Bijvoorbeeld aan de randen van het gebied waar het ene huis wel schade vergoed krijgt, en de buren niet.
Verduurzamen Het kabinet neemt maatregelen om Groningen met voorrang te verduurzamen om zo de energiearmoede in het aardbevingsgebied aan te pakken. Woningen die nog versterkt moeten worden, worden waar dat kan tegelijkertijd gereedgemaakt om op een later moment aardgasvrij te worden. Voor andere woningen in het gebied komt extra geld bovenop al bestaande landelijke regelingen.
Bouwen aan welzijn en sociaal herstel De negatieve gevolgen van de gaswinning gaan verder dan schade aan gebouwen en individuele mensen. Ze raken een hele regio. De overheid heeft de mensen in het gaswinningsgebied als individu én als collectief tekort gedaan. Het kabinet wil zich langjarig committeren om te herstellen wat in zestig jaar is geschaad. Zo gaan we proberen om in een generatie (30 jaar) bijvoorbeeld de werkgelegenheid en de schooluitval naar het landelijk gemiddelde te brengen. Ook komt er meer aandacht voor psychosociaal herstel. Zo krijgen alle aardbevingsgemeenten aardbevingscoaches om mensen met problemen te ondersteunen.
Bouwen aan economisch perspectief Daarnaast investeert het kabinet in economisch perspectief voor de langere termijn. Dat gaat dan om duurzame energie, gezondheid, ondersteuning van het mkb en het ontwikkelen Groningen tot landbouwregio van de 21e eeuw. Een ander plan is om fors in te zetten op waterstof en ook wil het kabinet dat tenminste 33 procent van de nog aan te leggen capaciteit voor Wind op Zee zal aanlanden in de provincie Groningen. Wat betreft gezondheid ligt de focus onder meer op het aantrekken van medisch specialistische opleidingen, het ontwikkelen van nieuwe opleidingen en trainingen, het oprichten van gezondheidshuizen waarin preventieve en curatieve zorg samenkomen, en verbetering van e-health toepassingen. Ook moet Groningen zich via hoogwaardige, voedingsrijke (eiwit)gewassen tot landbouwregio van de 21e eeuw ontwikkelen. Duurzame productie van gezonde voeding zal hierin een belangrijke rol spelen.
Investeren in hele generatie De totale kosten van de bestaande en nieuwe maatregelen voor de Rijksoverheid zijn ruim 22 miljard euro. De uitgaven zijn bedoeld voor een hele generatie en zijn daarom verdeeld over 30 jaar. Het kabinet gaat er vanuit dat de ruim 22 miljard voldoende is om de plannen te realiseren.
Stoppen gaswinning In oktober dit jaar, uiterlijk volgend jaar stopt de gaswinning in Groningen. Dat is niet alleen nodig voor de veiligheid, maar ook noodzakelijk voor het psychosociaal herstel van bewoners in het aardbevingsgebied.
Er zit een gat van 10 miljard euro tussen de wensen van Groningse bestuurders en de plannen van het kabinet voor de regio. Groningen eist onder meer minimaal 30 miljard euro voor het inlossen van de ‘ereschuld’ die is ontstaan door de gaswinning.
Nederland heeft een ereschuld aan Groningen, stelde de parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen. Niet alleen werden de belangen van de inwoners van Groningen jarenlang genegeerd. Daarna faalde het systeem om de gevolgen van de gaswinning en aardbevingen op te lossen. De gevolgen voor mensen, huizen, gemeenschappen en de regio zijn rampzalig.
Het oplossen van de problemen in Groningen begint bij schadeherstel en veiligheid. Het moet milder, makkelijker en menselijker. Maar er moet ook gewerkt worden aan perspectief. Dit is onlosmakelijk verbonden aan investeringen in de toekomst van Groningen. In mensen, huizen en gemeenschappen, in dorpen en wijken en in gezondheid, werk en kinderen. Zodat huidige en toekomstige generaties kunnen wonen, werken en gezond ouder worden in Groningen.
Update Dinsdag presenteert het kabinet haar reactie op het rapport van de parlementaire enquête gaswinning Groningen. Minister-president Rutte en staatssecretaris Vijlbrief presenteren de reactie in Garmerwolde aan inwoners van het aardbevingsgebied. Dit zijn dezelfde inwoners die de staatssecretaris destijds hebben uitgenodigd om met hen de presentatie van het rapport van de commissie te bekijken.
Ludieke campagne daagt inwoners uit: maai geen gras in mei.
Duurzaam Groningen daagt inwoners van de gemeente Groningen uit om in mei hun gras niet te maaien met de ludieke campagne: ‘Red de planeet, op je luie ….’. Zij steunt hiermee het landelijke initiatief ‘Maai Mei Niet’. Inwoners die niet maaien worden opgeroepen om het aantal m2 van hun grasmat op te geven en bouwen zo mee aan de grootste grasmat van Groningen. Daarnaast kunnen ze een tuinstoel winnen.