Bestraling van kanker in het hoofd-halsgebied met protonen leidt tot minder schade aan omliggend gezond weefsel in vergelijking met de gebruikelijke radiotherapie met fotonen. Patiënten zullen daardoor minder last krijgen van bijeffecten, zoals problemen met slikken en een droge mond. Ter voorbereiding op het in Nederland beschikbaar komen van faciliteiten voor protonentherapie onderzocht UMCG-promovendus Tara van de Water de voordelen ervan. Op 13 maart promoveert zij aan de Rijksuniversiteit Groningen op de resultaten van haar onderzoek.

Radiotherapie heeft als doel het kankerweefsel zo gericht mogelijk kapot te stralen, en het gezonde weefsel eromheen zo min mogelijk te beschadigen. Bestraling met protonen heeft als voordeel dat de protonen na binnendringen in het lichaam afremmen, op de gewenste plek in de tumor de meeste energie afgeven en daarna stoppen. Fotonen geven juist de meeste energie af vlak onder de huid. Daarna vermindert de energieafgifte geleidelijk als de fotonen dieper in het lichaam komen. Veel fotonen verlaten het lichaam zonder hun energie af te geven, ook fotonen die op de tumor zijn gericht. Bij kanker in het hoofd-halsgebied zit de tumor vaak dichtbij gezonde weefsels, zoals de speekselklieren, het slikorgaan en het ruggenmerg. Minder straling door deze kwetsbare weefsels betekent minder bijwerkingen voor de patiënten.

Bestralingsplannen
Als een patiënt voor bestraling in aanmerking komt, wordt eerst een CT-scan gemaakt. Deze brengt de plek waar de tumor zit en alle eromheen liggende organen en weefsels nauwkeurig in kaart. De radiotherapeut-oncoloog definieert op de scan het te bestralen doelgebied en de gezonde weefsels die zo veel mogelijk gespaard moeten worden. De CT-scan wordt dan gebruikt om een behandelplan op te stellen en de stralingsdosis voor de patiënt te berekenen.

Bron: UMCG
Foto: Siebrand Wiegman